مقایسه میزان مصرف انرژی در ایران و دیگر کشورها سناریویی تکراری است که غالبا مردم ایران به دلیل مصرف بیرویه مقصر اصلی آن به حساب میآیند؛ اگرچه نمیتوانیم منکر مصرف بالای انرژی در کشور باشیم اما علل مختلفی باعث ناترازی تولید و مصرف برق شده که چند دهه مورد غفلت واقع شدهاند. گذشته از اینکه سالانه باید ۵ درصد در زمینه تولید برق با احداث نیروگاهها در کشور سرمایهگذاری شود و این اصل اولیه جای خود را به مدیریت مصرف و خاموشی صنایع داده، بهسازی و نوسازی خطوط توزیع و انتقال یک مساله اساسی در صنعت برق است که متاسفانه هیچ گاه برنامهای برای آن تدوین نشده و در نتیجه اقدامی نیز در این راستا صورت نگرفته است.
این در حالی است که میزان هدررفت برق در شبکه انتقال و توزیع کشور حدود ۱۴درصد است و این رقم با کشورهایی که همزمان با ما توسعه برق را در دستور کار قرار دادهاند، قابل قیاس نیست. در اهمیت جلوگیری از این هدررفت همین بس که اگر این اتلاف به استانداردهای جهانی نزدیک شود، میتوان از این محل تا ۱۰هزار مگاوات برق بیشتر در اختیار مشترکان قرار داد و تقریبا مساله ناترازی را تا حدود زیادی رفع کرد. از سوی دیگر همزمان با بیتوجهی وزارت نیرو به این مساله، تکنولوژی تولید قطعات موردنیاز خطوط انتقال و توزیع هم نتوانسته خود را بهروز کند، چرا که دولت به عنوان کارفرمای انحصاری توجه کافی به نوآوری و ارتقای فناوری نداشته و در نتیجه از شرکتهای فعال داخلی تحولات کیفی را مطالبه نکرده است. بنابراین علاوه بر اتلاف برق، شاهد رکود کسبوکار بسیاری از شرکتهای فعال در این بخش و همچنین حرکت آرام توسعه کیفی در این بخش صنعت برق هستیم.
کارشناس ارشد صنعت برق معتقد است: صنعت برق جزو صنایع قدیمی کشور محسوب میشود و عمر بخشی از تجهیزات شبکه برق بیش از ۳۰ سال است که علاوه بر اتلاف، ریسک و خطر خروج از مدار و ناپایداری شبکه را محتمل میکند؛ بنابراین این مساله باید جزو اولویتهای اصلی وزارت نیرو باشد، اما اجرای این سیاست نیازمند سازوکارهایی است که در وزارت نیروی فعلی برنامهای برای آن وجود ندارد؛ در واقع با وجود اینکه در قانون تاسیس وزارت نیرو بندی وجود دارد که وزارت نیرو را به توسعه زنجیره تامین مکلف میکند، برنامهریزی مدونی در این خصوص وجود ندارد و شرکتهای بهرهبردار هم برنامهای برای توسعه بخش ساخت و ارائه خدماتی مانند پیمانکاری و نگهداری در جهت بهروزرسانی شبکه نداشتهاند.
